در ابتدا برای آشنایی با خالق شرلوک هولمز، به بررسی زندگی «سر آرتور کونان دویل» پرداخته و سیاهه‌ای از آثار این نویسنده‌ی سرشناس را در ادامه ارائه می‌دهیم. پس از آن به بررسی شخصیت شرلوک هولمز می پردازیم و فهرستی از فیلم‌ها و سپس بازی‌های کامپیوتری با موضوع این شخصیت را در دنباله‌ی آن خواهیم دید. در ادامه به بررسی زندگی «بیلی وایلدر» پرداخته و در پایان نگاهی خواهیم داشت گذرا به فیلم «زندگی خصوصی شرلوک هولمز» ، ساخته‌ی «بیلی وایلدر».
ابتدا نگاهی خواهیم داشت به زندگی سر آرتور کونان دویل.
زندگی «سر آرتور کونان دویل» Sir Arthur Ignatius Conan Doyle
«سر آرتور ایگناتیوس کونان دویل» در 22 مه 1859 م. در ادینبورگ اسکاتلند در خانواده‌ای کاتولیک زاده شد. پدرش «چارلز دویل» فرزند «جان دویل» و برادر «ریچارد دویل» بود؛ و البته هم پدر، هم عمو و هم پدربزرگِ «آرتور» همگی نقاش بودند. پدرش به سبب عدم موفقیت در نقاشی، به مشروبات الکلی پناه برد و در نهایت به خاطر حملات صرع به آسایشگاه روانی منتقل شد.
«سر
آرتور کونان دویل» در دانشگاه ادینبورگ در رشته‌ی پزشکی به تحصیل پرداخت و
در سال 1881 م. که توانست دکترای خود را دریافت کند؛ به سمت پزشک کشتی در
دریاهای قطب ش
مال و آفریقا به فعالیت پرداخت و در جنگ‌های سودان و آفریقای جنوبی شرکت کرد. در سال 1882 م. که وی به عنوان پزشک کشتی، در یک کشتی که عازم آفریقا بود کار می‌کرد؛ نخستین داستانش با نام «ناخدای ستاره قطبی» را بر بنیاد تجربه‌های شخصی خود در مقام یک پزشک کشتی را نوشت. و در طول سه سال پس از آن به انتشار داستان‌های کوتاه خود ادامه داد. وی در سال 1886 م. نوشتن رمانی را آغاز کرد. داستانی معمایی که کارآگاه خصوصی خود، شرلوک هولمز را به جهانیان
معرفی می‌کرد. این رمان با عنوان «اتود در قرمزِ لاکی» در عرض یک سال به
پایان رسید و اولین داستان از سری داستان‌های شرلوک هولمز بود.
البته کونان دویل، تنها به نوشتن داستان‌های جنایی بسنده نکرد، و چندین رمان تاریخی و کتابهایی درباره احضار ارواح نیز نگاشت.
«سر آرتور کونان دویل» در تاریخ 7 جولای 1930 در کراویورو، در ساکسِ انگستان بدرود حیات گفت.
نوشته های سر آرتور کونان دویل
کتابها با شخصیت اصلی شرلوک هولمز
- A Study in Scarlet (1887)مطالعه ای در اسکارلتانتشار پیام
- The Sign of Four (1890) نشانه ی چهار
- The Adventures of Sherlock Holmes (1892) ماجراهای شرلوک هولمز
- The Memoirs of Sherlock Holmes (1894) خاطرات شرلوک هولمز
- The Hound of the Baskervilles (1902) سگ باسکرویل
- The Return of Sherlock Holmes (1904) بازگشت شرلوک هولمز
- The Valley of Fear (1915) دره ی وحشت
- His Last Bow (1917) قوس قبلی او
- The Case-Book of Sherlock Holmes (1927) کتاب اصلی شرلوک هولمز
Challenger stories داستانها با شخصیت اصلی کارآگاهیِ چلنجر
- The Lost World (1912) دنیای گمشده
- The Poison Belt (1913) کمربند سمی
- The Land of Mist (1926) سرزمین مه
- "When the World Screamed" (1928) هنگام دنیای جیغ
- "The Disintegration Machine" (1929) ماشین تجزیه
Historical novels داستان های تاریخی
- Micah Clarke (1888) میکا کلارک
- The White Company (1891) شرکت سفید
- The Great Shadow (1892) سایه بزرگ
- The Refugees (publ. 1893, written 1892) مهاجرت
- Rodney Stone (1896) رودنی استون
- Uncle Bernac (1897) عمو برناک
- Sir Nigel (1906) سر نیگال
Other works کارهای دیگر
- J. Habakuk Jephson's Statement (1884), a story based on the fate of the ship Mary Celeste
- The Mystery of Cloomber (1889)
- The Firm of Girdlestone (1890)
- The Captain of the Polestar, and other tales (1890)
- The Great Keinplatz Experiment (1890)
- The Doings of Raffles Haw (1891)
- Beyond the City (1892)
- Lot No. 249 (1892)
- Jane Annie, or the Good Conduct Prize (1893)
- My Friend the Murderer and Other Mysteries and Adventures (1893)
- Round The Red Lamp (1894)
نوشته های آرتور کونان دویل، ترجمه شده به زبان فارسی
1- آخرین داستان های شرلوک هولمز – ترجمه اشرف قاسمی – تهران: وداد – 1380
2- اتود در قرمز لاکی – ترجمه مژده دقیقی – تهران : هرمس – 1384
3- پرونده های شرلوک هولمز: انجمن مو قرمزها، ماجرای بانوی خالدار و چند داستان دیگر – ترجمه محمد احمدی – مشهد: جاودان خرد – 1378
4- جعبه مقوایی – ترجمه مژده دقیقی – تهران: هرمس – 1384
5- حلقه سرخ – ترجمه مژده دقیقی – تهران : هرمس – 1387
6- داستان های کوتاه شرلوک هولمز – ترجمه مریم جوادی – اردبیل: آذرسبلان – 1378
7- درنده باسکرویل – ترجمه مژده دقیقی – تهران: هرمس – 1383
8- درنده باسکرویل (متن کوتاه شده) – ترجمه مهدی غبرایی – تهران : مرکز – 1375
9- دره وحشت – ترجمه مژده دقیقی – تهران: هرمس – 1378
10- شرلوک هولمز و ماجراهای پلیسی – ترجمه بهرام افراسیابی – راد – 1373
11- ماجراهای شرلوک هولمز، کارآگاه خصوصی (5 ج) – کریم امامی – تهران: طرح نو – 1374
12- ماجراهای شرلوک هولمز – ترجمه شهاب حبیبی – تهران : هرم – 1387
13- ماجراهای شرلوک هولمز – ترجمه جمشید اسکندانی – تهران : نشر روایت + سیروس – 1374.
14- ماجراهای کارآگاه شرلوک هولمز – ترجمه آوا – بی جا: بی نا – بی تا.
15- ماجراهای کارآگاه شرلوک هولمز – ترجمه آوا آبکناری – تهران: آذر – 1363.
16- ماجراهای شرلوک هولمز و داستانهایی از ادگار آلن پو – ترجمه علی فاطمیان – تهران: چشم انداز- 1379.
17- عطش انتقام : ماجراهای پلیسی – جنایی شرلوک هولمز – ترجمه حسینقلی انگالی – تهران: موج – 1372.
داستان های شرلوک هولمز از نویسندگان دیگر
1- ماجراهای شرلوک هولمز اثر آرتور کونان دویل – بازنویسی ویلیام کوتمیر – ترجمه محمد حکیمی – تهران: نامک – 1374.
2- وحشت در خیابان وست اند – نوشته نیکلاس میر – ترجمه محمدعلی ایزدی – تهران: شهرکتاب + هرمس – 1383.
3- زندگی خصوصی شرلوک هولمز – مایکل و موری هاردویک – ترجمه بهروز فرهت جاه و وحید تقوی – تهران: ماکان – 1380.
4- شرلوک هولمز در محلول هفت درصدی – نوشته نیکلاس مه یر – ترجمه رامین آذر بهرام – تهران: مروارید – 1387.
5- شیمی به روایت شرلوک هولمز – نوشته توماس وادل و توماس ریبولت – ترجمه لیلا دوستانی – تهران: کانون فرهنگی آموزش – 1386.
6- ماجراهای جدید شرلوک هولمز – آدریان کونان دویل و جان دیکسون کار – ترجمه رامین آذر بهرام – تهران : مروارید – 1387.
سیاهه فیلم های ساخته شده بر اساس نوشته های آرتور کونان دویل
بعد از شناخت «آرتور کونان دویل» بی مناسبت نیست تا اندکی شخصیت اصلی داستان های او – شرلوک هولمز – را بهتر بشناسیم.
نگاهی به شخصیت «شرلوک هولمز»
«پژوهشگران ادبیات پلیسی از آن چه کونان دویل در داستان‌های مختلف در اشاره به کودکی و نوجوانی هولمز نگاشته، شرح حالی استخراج کرده‌اند. شرلوک هولمز روز 6 ژانویه 1854 در روستایی به نام مایکرافت (که نام برادر بزرگتر او هم هست) در ایالت یورکشایر به دنیا آمد. او اولین معمای جنایی خود را هنگامی که دانشجوی دانشگاه آکسفورد بود، حل کرد ...»[1]
شخصیت شرلوک هولمز به کلی متفاوت با سایر کارآگاهان داستان‌های جنایی است. شخصیتی که با وجود شخصیتی دیگر – دکتر واتسون –
کامل می‌شود. البته می‌دانیم که برخی از کارآگاهان دیگر داستانی نیز
همراهانی داشته‌اند مانند هرکول پوارو و کاپیتان استینگ که حتی این دو
شخصیت ساخته‌ی ذهن آگاتا کریستی به پای شرلوک هولمز و دکتر واتسون نمی‌رسند. نکته‌ی مهم این است که شخصیت شرلوک هولمز،
فردیتی ممتاز است. در این میان باید به این نکته اشاره کرد که کونان دویل
شخصیت های کارآگاهی دیگری نیز آفری
ده: سرتیپ جرارد و پرفسور چلنجر؛ که این
دو نفر در سایه شهرت شرلوک هولمز، گمنام ماندند.
شرلوک هولمز کارآگاهی است با بینی عقابی، بلند و باریک و در ورزش‌هایی مانند مشت‌زنی و شمشیربازی بسیار ماهر و کارآمد. در برخی از رشته‌های دانش اطلاعاتی دایره‌المعارفی دارد. از سوی دیگر برخی بر این باورند که کونان دویل تحت تاثیر پاره‌ای از داستان‌های «ادگار آلن پو» بود که کارآگاهی خلق کرد که ترکیبی از انسانِ پارسا، ورزشکار، دانشمند، هنرمندِ ناموفق، زن ستیز، آدم موقر، پایبند به اخلاق، معتاد به مواد آرام‌بخش و نماینده‌ی قانون بود. البته با یادآوری این نکته که آلن‌پو نویسنده‌ی بزرگ داستان‌های معمایی بود.
در این جا نیاز به یادآوری است که کونان دویل پس از مدتی از نگارش داستانهایی درباره شرلوک هولمز خسته شد و در ماجرایی شرلوک هولمز را کشت اما با اعتراضات مردمی که خواهان بازگشت شرلوک هولمز و خواندن داستان‌های او بودند کونان دویل ناگزیر شد تا دوباره شرلوک هولمز را به زندگی بازگرداند و ماجراهای او را از سر بگیرد. بخش اول داستان‌های شرلوک هولمز با نام «ماجراهای شرلوک هولمز» و سری دوم در ایران زیر عنوان «بازگشت شرلوک هولمز» در مجموعه‌ای تلویزیونی پخش شد.
در ایران همیشه نام «شرلوک هولمز» ما را به یاد بازیگر بزرگ انگلیسی «جرمی برت» می اندازد. کسی که در دو سریال «ماجراهای شرلوک هولمز» و «بازگشت شرلوک هولمز» به ایفای نقش شرلوک هولمز پرداخت
.
«جرمی برت ویلیام هاکینز» در 3 نوامبر 1933 در انگستان به دنیا آمد. او در کالج اتون و مدرسه مرکزی به تحصیل نمایش پرداخت. وی در سریال شرلوک هولمز که از سال 1984 تا 1994 از تلویزیون‌های جهان پخش می‌شد به ایفای نقش شرلوک هولمز می‌پرداخت. وی در بازیگری پیرو مکتب استانیلاوسکی بود. جرمی برت در 12 سپتامبر 1995 در لندن در گذشت.
سریال «ماجراهای شرلوک هولمز» و «بازگشت شرلوک هولمز» ساخته‌ی تلویزیون گرانادا بود که در ایران نیز به نمایش درآمد.
چندی پیش نیز یک فیلم روسی بر بنیاد رمان «سگ باسکرویل» با نام «تازی باسکرویل» از شبکه چهار صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به نمایش درآمد.
لیست بازی ها با شخصیت شرلوک هولمز
الف – بازی های شرکت www.sherlockholmes-thegame.com
ü Sherlock Holmes Versus jack the Ripperشرلوک هولمز در برابر جک حفار
ü Sherlock Holmes Versus Arsène Lupin شرلوک هولمز در برابر آرسن لوپن
ü Sherlock Holmes– The Awakened بیدار شده
ü Sherlock Holmes – The Silver Earring گوشواره ی نقره
ü Sherlock Holmes – The Mystery of the Mummy مومیاگر
ب – بازی های سایر شرکت ها
· 221B Baker Street خیابان بیکر – پلاک 221ب
· Sherlock Holmes: Consulting Detective دستیار کارآگاه بخش 1
· Sherlock Holmes: Consulting Detective Vol. II دستیار کارآگاه بخش 2
· Sherlock Holmes: Consulting Detective Vol. III دستیار کارآگاه بخش 3
· The Lost Files of Sherlock Holmes پرونده های گمشده شرلوک هولمز
· Sherlock: The Riddle of the Crown Jewels راز جواهرات سلطنتی
اگر از زندگی سر آرتور کونان دویل و شرلوک هولمز بگذریم، به شخصیتی دیگر می رسیم که توانست با اقتباسی موفق از شخصیت های مخلوق کونان دویل فیلمی موفق تر بسازد، با نام زندگی خصوصی شرلوک هولمز. این نویسنده و کارگردان کسی نیست جز بیلی وایلدر، که آشنایی با زندگی و آثارش برای درک بهتر فیلم هایش ضروری به نظر می رسد.
زندگی و آثار بیلی وایلدر Billy wilder
«بیلی وایلدر» در 22 ژوئن 1906 در سوشای اتریش – محلی که اکنون جزو خاک لهستان است – به دنیا آمد. وایلدر در سال 1929 در برلین نخستین فیلمنامه‌اش را نوشت و در سال 1933 به پاریس رفت و سرانجام از راه مکزیک به آمریکا رسید. وی در آمریکا در سال 1938 با چارلز 
براکت
به نوشتن فیلمنامه اقدام کرد و حاصل این همکاری چند فیلمنامه بود که از
موفق ترین فیلم‌های هالیوودی بودند؛ از جمله «نینوچکا» (1936، ساخته ارنست
لوبیچ) و «گلوله آتش» (1942، هوارد هاکس).
در سال های نخست فیلمسازی، وایلدر توجه منتقدان را به خود جلب نمی کند. و این تا اندازه ای مربوط می شود به این که فیلم های وایلدر فاقد سبک بصری پیچیده ای هستند. بیشتر منتقدین نظر تحقیر آمیزی به او داشتند و تلخ اندیشی ذاتی وی را به حساب حیله گری اش می گذاشتند. اما از دهه 60 به بعد کم کم نظر منتقدان به او عوض شد و این هم زمان با نمایش فیلم «آپارتمان» بود. این فیلم به عنوان یک کمدی آرام و سبک، تحسین همگان را برمی انگیزد و از سوی منتقدان آمریکایی به عنوان فیلم برتر معرفی می گردد و آن گاه است که منتقدین کم کم به بازنگری سایر فیلم های او می پردازند.
یکی از خصوصیات مهم در کارهای بیلی وایلدر، این است که تمامی فیلمهایی که وی ساخته؛ بر بنیاد فیلمنامه هایی است
که وایلدر خود یکی از نویسندگان آن بوده است. طنز تلخ او در بیشتر فیلم
هایش مشخص است. شخصیت فیلم های او افرادی اجتماعی و پر تلاش هستند.
وی در 27 مارس 2002 بدورد حیات گفت.
فیلم شناسی بیلی وایلدر در مقام کارگردان
1) ۱۹۳۴ - بذر بد. Mauvaise graine
2) ۱۹۴۲ - بزرگتر و کوچک‌تر. The Major and the Minor
3) ۱۹۴۳ - پنج گور تا قاهره Five Graves to Cairo
4) ۱۹۴۴ - غرامت مضاعف Death Mills
5) ۱۹۴۵ - تعطیلی از دست رفته The Lost Weekend
6) ۱۹۴۸ - والس امپراطوری The Emperor Waltz
7) ۱۹۴۸ – رابطه خارجی A Foreign Affair
8) ۱۹۵۰ - سان‌ست بلوار Sunset Blvd.
9) ۱۹۵۱ - تک‌خال در حفره Ace in the Hole
10) ۱۹۵۳ - بازداشتگاه شماره ۱۷ Stalag 17
12) ۱۹۵۵ - خارش هفت‌ساله The Seven Year Itch
13) ۱۹۵۷ - روح سنت لوئیز The Spirit of St. Louis
14) ۱۹۵۷ - عشق در بعدازظهر Love in the Afternoon
15) ۱۹۵۷ - شاهد برای تعقیب Witness for the Prosecution
16) ۱۹۵۹ - بعضی‌ها داغشو دوست دارند Some Like It Hot
17) ۱۹۶۰ - آپارتمان The Apartment
18) ۱۹۶۱ - یک، دو، سه One, Two, Three
19) ۱۹۶۳ - ایرما خوشگله Irma la Douce
20) ۱۹۶۴ - احمق مرا ببوس Kiss Me, Stupid
21) ۱۹۶۶ - شیرینی شانس The Fortune Cookie
22) ۱۹۷۰ - زندگی خصوصی شرلوک هلمز
The Private Life of Sherlock Holmes
24) ۱۹۷۳ - صفحه اول The Front Page
25) ۱۹۷۸ – فدورا Fedora
26) ۱۹۸۱ - بادی بادی Buddy Buddy
پس از آشنایی با بیلی وایلدر، و کونان دویل و قهرمان داستانی وی، شرلوک هولمز، توجه به این نکته ضروری است که شرلوک هولمز، آن قدر حقیقی و تاثیر گذار در جامعه بود که با مرگ کونان دویل هم این شخصیت بدرود حیات نگفت. فیلم زندگی خصوصی شرلوک هولمز، یکی از این روایت هاست درباره شرلوک هولمز که به بخش هایی از زندگی وی پرداخته که اندکی خصوصی تر است و در جایی دیگر نمی توان دید.
نگاهی به فیلم «زندگی خصوصی شرلوک هولمز»
فیلم «زندگی خصوصی شرلوک هولمز» یکی از فیلم های بسیار خوب و زیبای بیلی وایلدر است. که تمامی خصوصیاتی که در بررسی شرلوک هولمز و تاثیرپذیری کونان دویل از ادگار آلن پو ذکر کردیم را دارا می باشد. (نگاه کنید به بخش بررسی شخصیت شرلوک هولمز)
ماجرا این داستان از روزگاری شروع می شود که شرلوک هولمز هیچ پرونده ای برای رسیدگی ندارد و تمامی پرونده هایی که در این دوره به او ارجاع می شود کارهایی کوچک و ناچیز از دید شرلوک هولمز می باشند. در این میان شرلوک هولمز و دکتر واتسون به یک مراسم باله دعوت می شوند. بعد از مراسم باله مدیر باله شرلوک هولمز را نزد پتروا - رقصنده ی اصلی باله- می برد و آن جا از شرلوک هولمز می خواهند که طی مراسمی با وی ازدواج کند اما شرلوک هولمز امتناع می کند؛ ابتدا با بهانه های معمولی و سپس از تمایلش به دوستش – دکتر واتسون – سخن می گوید. این سخنان و رفتار رقصنده های باله که یکی یکی زنان بالِرین جای خود را به مردان می دهند باعث ناراحتی دکتر واتسون می شود. کمی بعدتر در ادامه زنی به نام گابریلا والادُن توسط یک درشکه چی به منزل شرلوک هولمز می آید و از او برای یافتن شوهرش کمک می خواهد. در همین زمان مایکرافت – برادر شرلوک هولمز – او را به محل کارش دعوت می کند و از او می خواهد که در یافتن شوهر گمشده ی خانم والادن او را کمک نکند. اما شرلوک هولمز بدون توجه به سخنان مایکرافت با همراهی دکتر واتسون و خانم والادن به دنبال یافتن شوهر وی هستند. در سفری به اسکاتلند، و بازدید از کلیساهای باستانی محلی بار دیگر شرلوک هولمز با مایکرافت روبرو می شود و مایکرافت به او توضیح می دهد که آن زن – که ادعای گم شدن شوهرش را دارد –ی است که برای اطلاع از یکی از فناوری های جدید نظامی انگلستان با وی همراه شده است. در این جا، شرلوک هولمز که تا آن زمان در حال کمک به زن بود با مایکرافت (نماینده انگلستان) متحد شده و همدستان زن را نابود می کند و زن نیز توسط مایکرافت دستگیر می شود؛ تا با جاسوسی انگلیسی که توسط آلمانی ها دستگیر شده معاوضه گردد. در انتهای فیلم، نامه ای از مایکرافت به شرلوک هولمز می رسد و در آن به شرلوک هولمز توضیح می دهد که آن زن، در ژاپن زندگی می کند و چندی پیش توسط نیروهای انگلیسی اینتلجنس سرویس در ژاپن به جرم جاسوسی دستگیر شده است.
بعد از بیان داستان فیلم به بررسی کوتاهی از فیلم «زندگی خصوصی شرلوک هولمز» می پردازیم. زن ها در این فیلم کلاً نهاد و ذات پیچیده و غیر قابل اعتمادی دارند. شرلوک هولمز در جایی از فیلم دلیلی که برای غیر قابل اعتماد بودن زن ها می آورد این است که نامزدش روز قبل از ازدواج به سبب بیماری آنفلونزا از دنیا رفته است. و باید گفت که از این گونه طنزها در سراسر این فیلم، کم نیست. از سوی دیگر زن نقش اصلی این فیلم – گابریلا والادُن- ، زنی است که برای رسیدن به خواست های خود شرلوک هولمز را فریب داده و بر او مسلط می شود. زنی که تا انتهای فیلم هیچکس به هویت واقعی او آگاه نمی شود. در جایی دیگر از فیلم، زنی بالرین – ستاره ی باله ی دریاچه ی قو، مادام پتروا- از او درخواست ازدواج می کند و شرلوک هولمز در ابتدا با بهانه های ساده درخواست ازدواج او را رد می کند و آن گاه که اصرار زن بیشتر می شود از تمایل خود به دوستش – دکتر واتسون – سخن می گوید.
همان گونه که گفتیم در این فیلم، زندگی شرلوک هولمز با افسردگی به سبب نبود پرونده ای در خور همراه است و شاید همین یکی از نکاتی باشد که شرلوک هولمز را به استفاده از مواد آرام بخش تشویق می کند. هر چند دکتر واتسون مواد آرام بخش او را به شدت رقیق می کند. افزون بر این علاقه ی شرلوک هولمز به تحقیق بر روی خاکستر سیگارهای مختلف نیز فاقد اهمیت نیست؛ به ویژه این که شرلوک هولمز در چند جای این فیلم، از روی خاکستر سیگارها نوع سیگار را تعیین می کند.
روابط شرلوک هولمز و برادرش مایکرافت که در دیگر روایت های ماجراهای شرلوک هولمز دوستانه بود و تا حدود زیادی از همفکری و همکاری هم استفاده می کردند؛ در این داستان، بدل به رقابتی بین مایکرافت و زنی که از شرلوک هولمز کمک می خواهد می شود، و هر کدام بر پایه ی خواست خود، شرلوک هولمز را به سویی می کشاند و از او کمک می خواهد. در واقع شرلوک هولمز در این روایت بین نمایندگان آلمان و انگلستان در حرکت است و در نهایت اتحاد مایکرافت (نماینده ی انگلستان) و شرلوک هولمز باعث می شود تا زن (نماینده آلمان) شکست بخورد.
در واقع این داستان از سه حلقه تو در تو، تشکیل شده. حلقه اول دولت آلمان (که زن نقش اول فیلم نماینده آن است) حلقه ی دوم، دولت انگلستان (به نمایندگی مایکرافت) و حلقه ی سوم (شرلوک هولمز و دکتر واتسون). در نهایت این اتحاد حلقه های دوم و سوم است که باعث شکست حلقه ی نخست این زنجیره می شود.
نقش مثبت ملکه نیز در این فیلم قابل توجه است، گر چه ملکه ی انگلستان در این فیلم تا حدودی ساده انگار جلوه می کند. ملکه ی انگلستان در انتهای فیلم، اصرار دارد تا دولت انگلستان دست از فناوری زیر دریایی جدید خود بردارد و هنگامی که مایکرافت به او می گوید که آلمان ها در صدد ساختن یک کشتی هوایی برای جنگ با انگلستان هستند ؛ ملکه ی انگلستان این شیوه ی جنگ را ناجوانمردانه می داند و اعلام می کند که طی نامه ای از نوه اش – امپراتور آلمان – خواهد خواست تا وی دست از ساخت کشتی هوایی بردارد و روابط دو کشور را با جنگ از بین نبرد.
ماجرای فیلم آن قدر نزدیک به روایت های کونان دویل از شرلوک هولمز است که اگر نمی دانستم که بیلی وایلدر تنها شخصیت ها را از خالقِ شرلوک هولمز گرفته، می پنداشتم که کونان دویل نویسنده این داستان است. بازیگران نقش شرلوک هولمز – رابرت استفانس - و دکتر واتسون – کالین بلکلی- به خوبی از عهده نقش های خود برآمدند و شخصیتی باور پذیر از شرلوک هولمز و دکتر واتسون ارائه دادند.
رابرت استفانس زاده ی 14 جولای 1931 در بریستول انگلستان ، که در فیلم «زندگی خصوصی شرلوک هولمز» در نقش کارآگاه نامدار جهان بازی می کرد. وی در 84 فیلم به بازی پرداخت و تهیه کنندگی یک فیلم را نیز بر عهده داشت. او در 12 نوامبر 1995 بدرود حیات گفت.
فیلمنامه این اثر را بیلی وایلدر با همکاری ی. ا. ل. دیاموند نگاشته و کارگردانی آن را هم خود به خوبی به انجام رسانده. داستان پیچیدگی های خاص خود را دارد اما از پیچیدگی های فیلمبرداری و کارگردانی خبری نیست.
ماجراهای این فیلم را شاید بتوان تا حدودی نزدیک به داستان «سگ باسکرویل» دانست. در هر دو هیولایی وجود دارد که مردم را می ترساند با این تفاوت که هیولای سگ باسکرویل یک حیوان درنده ی طبیعی است و هیولای این فیلم، اژدهایی است ساخته دست بشر، ولی این هر دو هیولا هولناکند و کشنده.
این فیلم را می توانید در میان DVD های زیرنویس شده، بیابید و ببینید.
آرش اشایی
منابع و مآخذ
1- تاثیر کار فیلمنامه نویسان بر آثار فیلمسازان مولف – 8 – بیلی وایلدر – ماهنامه فیلم – شماره 60 – بهمن 1366. صص 34 تا 35 و 73.
2- زندگی و آثار بیلی وایلدر – ماهنامه فیلم – سال 10 – شماره 121 – فروردین 1371 – صص 78 و 79.
3- گفتگویی تازه با بیلی وایلدر ؛ وایلدر، هنوز زنده و محکم – گفتگو از کریس کلمبوس – سال 5 – شماره 54 - نیمه دوم شهریور 1366 – صص 27 تا 29.
4- آشنایی با پلیسی نویسان جهان / آرتور کونان دویل خالق شرلوک هولمز – نویسنده علی رضا افشاری – مجله ادبیات داستانی – شماره 50 – بهار 1378 – صص 40 تا 43.
5- نگاهی به سریال شرلوک هولمز به مناسبت پخش مجدد از شبکه (3): شرلوک هولمز؛ اسطوره ی کارآگاهان جهان – مهدی فلاح صابر – مجله – نقد سینما – شماره 47 – مهر 1386. ص 49
6- سایت Imdb
7- و سایت ها ی دیگر.
شناسنامه فیلم
عنوان اصلی فیلم: The Private Life of Sherlock Holmes
عنوان فارسی فیلم: زندگی خصوصی شرلوک هولمز
فیلمنامه نویسان: آرتور کونان دویل (شخصیت ها)
ی. ا . ل. دیاموند (فیلمنامه)
بیلی وایلدر (فیلمنامه)
کارگردان: بیلی وایلدر
بازیگران: رابرت استفانس ، کالین بلکلی ، ژنِه ویو پیچ ، کرییستوفر لی، تامارا تومانووا ، ایرنه هندل ، موری مورن
تدوین: ارنست والتر
محصول 1970 – انگلستان
1- 2- آشنایی با پلیسی نویسان جهان – 1 آرتور کونان دویل – علیرضا افشاری – ادبیات داستانی – بهار 1378 – شماره 50 – صفحه 41.
